"หนังสือ ๑๐๐ ปี การสาธารณสุขไทย จากอดีตสู่ปัจจุบันการสาธารณสุขเพื่อชุมชน" จัดทำขึ้นเนื่องในวาระครบรอบ ๑๐๐ ปี การสาธารณสุขไทย เพื่อให้สาธารณชนได้ร่วมรับรู้ ยินดีกับการพัฒนาการและความสำเร็จของการสาธารณสุขไทย แม้ว่าปัญหาการสาธารณสุขไทยในอดีตจะได้รับการแก้ไขไปแล้วไม่น้อย แต่ปัญหาใหม่ๆ ก็เกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา ปัญหาเดิมที่เคยแก้ไขไปแล้ว บางเรื่องก็หวนกลับมาเป็นปัญหาอีก บทเรียนจากอดีตจะมีคุณค่าหากเราสามารถเรียนรู้เพื่อนำมาประยุกต์ให้เป็นประโยชน์ต่อการแก้ปัญหาในปัจจุบัน และการป้องกันปัญหาในอนาคต การสาธารณสุขไทยได้ก้าวหน้าและประสบความสำเร็จอย่างน่าภาคภูมิใจ โรคระบาดหลายชนิดที่เคยทำให้มีผู้คนเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก อย่างเช่นไข้ทรพิษ กาฬโรค ได้ถูกกำจัดจนหมดไปจากประเทศไทย ปัญหาด้านอนามัยแม่และเด็ก รวมทั้งโภชนาการก็ได้รับการพัฒนาให้ดีขึ้นมาก โรคที่มาจากภาวะทุพโภชนาการ อย่างเช่น โรคคอพอก จากการขาดสารอาหารไอโอดีนก็ได้รับการแก้ไข การสุขาภิบาลและการจัดหาน้ำสะอาดก็มีพัฒนาการที่ดีขึ้นตามลำดับ

 

        ในขณะที่ระบบบริการสุขภาพก็ขยายตัวครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ ประชาชนมีสิทธิและเข้าถึงบริการสุขภาพ ทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิตอย่างทั่วถึง รวมไปถึงการส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพของคนในชุมชน โดยมี อสม. เป็นผู้ปฏิบัติหน้าที่ เป็นผู้นำในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ และมีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขเป็นผู้สนับสนุนข้อมูลด้านวิชาการ ทำให้สามารถป้องกันและแก้ไขปัญหาสาธารณสุขได้ในหลายๆ ด้าน ทำให้ประชาชนส่วนใหญ่มีสุขภาพและคุณภาพที่ดีขึ้น

 

        บทเรียนความสำเร็จในอดีตแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า ความสำเร็จของการสาธารณสุขจะเป็นไปไม่ได้เลยหากขาดการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคชุมชน โดยเฉพาะองค์กรชุมชนและอาสาสมัครสาธารณสุข ทำให้การสาธารณสุขไทยได้รับการพัฒนาและก้าวหน้ามาจนครบ ๑๐๐ ปี ในปีนี้ จึงเป็นโอกาสดีที่ทุกภาคส่วนจะร่วมเฉลิมฉลอง และร่วมยินดีกับความสำเร็จที่ผ่านมา